Η Πολεμική Αεροπορία βρίσκεται -ξανά- σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς καλείται να εξασφαλίσει την αεροπορική υπεροχή της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο σε μια εποχή γεωπολιτικών ανακατατάξεων και τεχνολογικών εξελίξεων.
Ήδη, η χώρα διαθέτει 24 μαχητικά Rafale F3R σε υπηρεσία, ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της αποτρεπτικής της ισχύος. Παράλληλα, έχει παραγγείλει 20 μαχητικά F-35A 5ης γενιάς από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τα οποία αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω τις δυνατότητές της, χάρη στην τεχνολογία stealth που τα καθιστά σχεδόν αόρατα στα εχθρικά ραντάρ.
Ωστόσο, το μέλλον δεν είναι απαλλαγμένο από προκλήσεις και αβεβαιότητες, ιδιαίτερα στο πλαίσιο των σχέσεων με τις ΗΠΑ, υπό τη νέα, ριζοσπαστικής και συναλλακτικής νοοτροπίας, ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και τις στρατηγικές επιλογές που καλείται να κάνει η Ελλάδα για την ενίσχυση της αμυντικής της αυτονομίας.
Τα Rafale F3R που ήδη πετούν με τα ελληνικά χρώματα αποτελούν μια ακριβή σε αγορά και συντήρηση μεν, αξιόπιστη δε πλατφόρμα, ικανή να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σύγχρονου πεδίου μάχης πάνω από το Αιγαίο, και κυρίως, πάνω από την Ανατολική Μεσόγειο. Ενώ η απόφαση για την απόκτησή τους από τη γαλλική Dassault σηματοδότησε την προσέγγιση της Ελλάδας προς την ευρωπαϊκή αμυντική συνεργασία, ενισχύοντας παράλληλα τις σχέσεις με τη Γαλλία.
Τα μαχητικά αυτά, αν και κατατάσσονται ως 4,5 γενιάς, διαθέτουν προηγμένα συστήματα αισθητήρων, ικανότητα ανάληψης πολλαπλών ρόλων, υψηλή ταχύτητα και μεγάλη δυνατότητα μεταφοράς φορτίου, καθιστώντας τα ιδανικά για τις συνθήκες του Αιγαίο
Με τη σειρά της, η παραγγελία των 20 F-35A είναι κίνηση που αποσκοπεί να φέρει την Ελλάδα στο επίπεδο των πιο προηγμένων αεροπορικών δυνάμεων παγκοσμίως, με αγορά αεροσκαφών 5ης γενιάς, κάτι που σε επίπεδο τεχνολογίας η χώρα μας πάντα -έστω με δυσκολίες- τα είχε καταφέρει. Δηλαδή η Αεροπορία μας είχε προμηθευθεί κάθε επόμενη “γενιά” τεχνολογικής εξέλιξης μαχητικών και το ίδιο συνεχίζει να κάνει και τώρα.
Έτσι το F-35, ως 5ης γενιάς, με τεχνολογία stealth, μπορεί να διεισδύει σε εχθρικό εναέριο χώρο χωρίς να ανιχνεύεται, για να πλήξει κρίσιμους στόχους, π.χ. συστήματα αεράμυνας, όπως τα ρωσικής κατασκευής S-400 που διαθέτει η Τουρκία. Μπορεί επίσης να βάλλει πρώτο κατά εχθρικών μαχητικών που θα τα έχει εντοπίσει από μεγάλη απόσταση, παραμένοντας “αθέατο”, μακριά από την ακτίνα εντοπισμού κάθε γνωστού εναέριου ραντάρ μέχρι σήμερα. Τέλος, το F-35 μπορεί να συντονίζει το πεδίο της αεροναυτικής μάχης, δρώντας ως κόμβος που γύρω του διασυνδεόνται άλλα οπλικά συστήματα.
Παρόλα αυτά, η επένδυση στα F-35 δεν είναι χωρίς απαιτήσεις, ζητά και αυτή σημαντικά κονδύλια και απαιτεί τη μέγιστη εγρήγορση του χρήστη. Και ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που ανακύπτουν είναι η διαθεσιμότητα ανταλλακτικών, οι αναβαθμίσεις λογισμικού (που είναι συχνές) και γενικότερα η συστηματική υποστήριξη, για μια τόσο πολύπλοκη πτητική μηχανή. Θέματα, που μας δεσμεύουν με τις ΗΠΑ, που διαχειρίζεται το όλο πρόγραμμα του JSF.