Σε μία ενδιαφέρουσα ανάλυση σχετικά με την ετοιμότητα του ΝΑΤΟ να αποκρούσει ρωσικές απειλές, όπως εκείνη των τουλάχιστον 19 drones που εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, προχωρά το Politico, με αναλυτές να κάνουν λόγο για «πολιτικό και στρατιωτικό τεστ από την πλευρά της Ρωσίας».
Η ιστορική στήλη του Βήματος στο inbox σου
Γίνε μέλος του καθημερινού newsletter που αποκαλύπτει όσα συμβαίνουν στο πολιτικό παρασκήνιο και απόκτησε πρόσβαση σε αποκλειστικό περιεχόμενο.
Μεγάλο το κόστος της αντίδρασης
Επιπλέον, η Ουλρίκε Φράνκε, ανώτερη πολιτική συνεργάτιδα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων υπογράμμισε ότι υπήρξε «αναντιστοιχία», κάνοντας λόγο για χαμηλό κόστος εξοπλισμού που χρησιμοποίησε η Ρωσία και για δαπανηρή στρατιωτική αντίδραση του ΝΑΤΟ.
«Τι θα κάνουμε, θα στέλνουμε F-16 και F-35 κάθε φορά; Δεν είναι βιώσιμο. Πρέπει να εξοπλιστούμε καλύτερα με συστήματα κατά των drones», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Η απειλή των drones αξιολογήθηκε ως «πολύ πραγματική». Σύμφωνα με τη Welt, πέντε drones βρίσκονταν σε άμεση τροχιά πτήσης προς βάση του ΝΑΤΟ προτού αναχαιτιστούν από ολλανδικά μαχητικά αεροσκάφη Lockheed Martin F-35. Αεροσκάφος ανεφοδιασμού του ΝΑΤΟ, ιταλικό αεροπλάνο επιτήρησης και γερμανικό σύστημα αεράμυνας Patriot φέρονται επίσης να συμμετείχαν στην επιχείρηση.
Αυτό σημαίνει ότι χρειάστηκαν δισεκατομμύρια δολάρια σε εξοπλισμό για την αντιμετώπιση φθηνών ρωσικών drones Gerbera – απομιμήσεων του ιρανικού Shahed, η παραγωγή των οποίων εκτιμάται πως δεν ξεπερνά τα 10.000 δολάρια για το καθένα.
Τελικά, αυτή η χαμηλού κόστους εισβολή προκάλεσε πολύ υψηλού επιπέδου αντίδραση.
Εν τω μεταξύ, η Πολωνία επικαλέστηκε το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ, τόσο αυτή όσο και η Λετονία έκλεισαν τον ανατολικό εναέριο χώρο τους, ενώ το ΝΑΤΟ φέρεται να εξετάζει «αμυντικά μέτρα».
Την Τετάρτη, ο Βρετανός υπουργός Αμυνας, Τζον Χίλι, ανακοίνωσε ότι το Λονδίνο διερευνά πώς μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της αεράμυνας του ΝΑΤΟ και πιο συγκεκριμένα της Πολωνίας. Η Ουκρανία έχει επίσης προσφερθεί να βοηθήσει.
«Η Πολωνία έχει ζητήσει υποστήριξη, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, στενή επιτήρηση και αναγνώριση από πλευράς υπηρεσιών πληροφοριών, καθώς και ενίσχυση της αεράμυνάς της», δήλωσε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ.
Τα «κενά» στην Άμυνα
Η αεράμυνα έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό ως ένα από τα πεδία με τα μεγαλύτερα κενά στις αμυντικές δυνατότητες των χωρών του ΝΑΤΟ.
Η Ε.Ε. ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη να δαπανήσουν μέρος των 150 δισ. ευρώ των δανείων SAFE στην αεράμυνα.
Ωστόσο, πολλά από αυτά τα χρήματα προορίζονται για πολύ ακριβά όπλα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι επισήμανε ότι τα αμερικανικής κατασκευής συστήματα αεράμυνας MIM-104 Patriot και τα γαλλοϊταλικά συστήματα αεροπορικής άμυνας SAMP/T, που κοστίζουν εκατοντάδες εκατ. δολάρια το καθένα, δεν αποτελούν λογική επιλογή για χρήση εναντίον των φθηνών ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών καμικάζι.
Η Ουκρανία δεν χρησιμοποιεί τέτοιο εξοπλισμό για να αντιμετωπίσει τα κύματα επιθέσεων ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που κάποιες φορές είναι ακόμη και εκατοντάδες σε μία μόνο νύχτα. Αντίθετα, έχει αναπτύξει δικά της, πολύ φθηνά αντιαεροπορικά αεροσκάφη, για να καταρρίπτει τις εισερχόμενες ρωσικές απειλές.
Το ζήτημα τέθηκε χθες, Πέμπτη, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης όπου συμμετείχαν ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και οι πρέσβεις της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες. Ηταν η πρώτη φορά που επικεφαλής της Συμμαχίας συμμετείχε σε τέτοιου είδους συνάντηση.
Πολλοί συμμετέχοντες εξέφρασαν ανησυχία, επισημαίνοντας πως η αντίδραση της Τετάρτης αποκάλυψε την έλλειψη ετοιμότητας της Δύσης.
«Ο ίδιος ο Ρούτε κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα, και κανείς δεν διαφώνησε μαζί του», σύμφωνα με έναν από τους διπλωμάτες.
Τα πρώτα διδάγματα από την επίθεση
Ο Τσάρλι Σαλόνιους-Πάστερνακ, διευθύνων σύμβουλος του think tank Nordic West Office με έδρα το Ελσίνκι, τόνισε πως η προσαρμογή της αντίδρασης του ΝΑΤΟ στον μαζικής παραγωγής, χαμηλού κόστους εξοπλισμό της Ρωσίας έχει καθυστερήσει πολύ.
«Ποια είναι τα διδάγματα ως προς τον τρόπο εντοπισμού και κατάρριψης φθηνών drones, μπορεί να υπάρξει αντίδραση χωρίς τη χρήση πυραύλων πολλών εκατομμυρίων ευρώ; Φυσικά και μπορεί, αλλά αυτό δεν είναι νέο μάθημα», ανέφερε ο ίδιος, προσθέτοντας: «Τι έχει κάνει όμως η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία για αυτό;».
«Κάποιες χώρες προσαρμόζουν τα οπλοστάσιά τους –κυρίως όσες αισθάνονται πιο έντονα την απειλή–, αλλά χρειάζεται χρόνος για να εφαρμοστούν οι δημοσιονομικές αποφάσεις», πρόσθεσε.
Οι προκλήσεις για την ευρωπαϊκή Άμυνα
Κάποιοι από τους ευρωπαϊκούς «κολοσσούς» της άμυνας προσπαθούν να προσαρμοστούν στον ταχέως μεταβαλλόμενο ανταγωνισμό των εξοπλισμών με drones.
Στα τέλη Αυγούστου, η σουηδική Saab παρουσίασε νέο πύραυλο χαμηλού κόστους με την ονομασία Nimbrix, σχεδιασμένο για την εξουδετέρωση μικρών μη επανδρωμένων αεροσκαφών χαμηλού υψομέτρου. Η γαλλική DGA παρήγγειλε πρόσφατα σύστημα λέιζερ κατά drones.
Ωστόσο, υπάρχουν δύο βασικές προκλήσεις όσον αφορά την άμυνα κατά των drones, σύμφωνα με τους ειδικούς που επικαλείται το Politico: Αρχικά, ένα σύστημα δεν είναι σε θέση να αποκρούσει όλες τις απειλές, θα χρειαστεί πολυεπίπεδη άμυνα.
Επιπλέον, η τεχνολογία εξελίσσεται με καταιγιστικούς ρυθμούς. Τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία προσαρμόζουν συνεχώς τα επιθετικά και αμυντικά drones τους, καθώς έχουν επιδοθεί σε φρενήρη τεχνολογική στρατιωτική κούρσα.
Η Ουκρανία χρησιμοποιεί χιλιάδες drones αναχαίτισης κάθε μήνα και μπορεί να αντιμετωπίσει εκατοντάδες drones σε μία νύχτα.
Οι ευρωπαϊκοί στρατοί θα χρειαστεί να αλλάξουν τα παραδοσιακά πρότυπα που προβλέπουν προμήθειες ακριβών όπλων, δήλωσε πρόσφατα ο πρώην αρχηγός του γαλλικού επιτελείου άμυνας, στρατηγός Τιερί Μπιρκάρ, στο Politico.
«Είναι πιθανώς προτιμότερο να αγοράζει κάποιος παρτίδες των 10, 15, 20 ή ίσως 50», τόνισε. «Λίγη σημασία έχει αν θα παρέχεται συντήρηση για 20 χρόνια, γιατί σε έναν χρόνο, αυτό το πράγμα είτε θα είναι νεκρό στο πεδίο της μάχης είτε θα είναι απαρχαιωμένο», τόνισε ο ίδιος.