Γράφει ο Ηλίας Διάκος
Η ισχύς προηγείται του δικαίου. Αυτό δεν είναι παραίτηση από τις αξίες, αλλά αναγνώριση του πλαισίου που τις καθιστά εφαρμόσιμες. Ό,τι δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, δεν μπορεί να νομοθετήσει. Κι αν νομοθετήσει, δεν θα εισακουστεί.
Η γεωπολιτική είναι το πεδίο όπου το δίκαιο αποδεικνύεται. Εκεί δοκιμάζεται η εμβέλεια των αρχών, η αντοχή των συνθηκών, η σημασία των λέξεων. Δεν είναι το δίκαιο που καθορίζει τα σύνορα, αλλά τα σύνορα που επιτρέπουν την ύπαρξη του δικαίου. Αυτό που δεν ελέγχεις, δεν μπορείς να το ρυθμίσεις.
Η Ελλάδα, στην εποχή των «προγραμμάτων» και της «ευρωπαϊκής ευαισθησίας», δείχνει να έχει ξεχάσει αυτή την απλή αλήθεια. Πορεύεται ως αν έχει λυθεί το πρόβλημα της κυριαρχίας και απέμεινε μόνο η πολιτική του καλού τρόπου. Δεν κυβερνά. Διαχειρίζεται. Δεν στοχεύει. Αποφεύγει. Πιστεύει ότι η πολιτική είναι ένα σύνολο από ορθές απαντήσεις σε λάθος όμως ερωτήσεις, και απορεί όταν ο κόσμος δεν τη σέβεται.
Μα ο κόσμος σέβεται πρώτα τη δύναμη. Τη συνέπεια. Την αποφασιστικότητα. Όχι τους προσχηματικούς κανόνες χωρίς βούληση εφαρμογής. Ούτε τις ανθρωπιστικές αβρότητες όταν αυτές εξαντλούνται εντός των συνόρων και εξανεμίζονται εκτός αυτών.
Το διεθνές δίκαιο, όπως και οι συμμαχίες, αφορούν τους ίσους. Ή τουλάχιστον τους ισοδύναμους. Όταν δεν είσαι ούτε το ένα ούτε το άλλο, δεν είσαι συνομιλητής, είσαι αντικείμενο διαχείρισης. Ή… πεδίο διάβασης. Ορίζεσαι εξωτερικά. Ομιλείς για το εσωτερικό, σε μια γλώσσα που δεν σε προστατεύει.
Η ηθική στην πολιτική υπάρχει υπό την προϋπόθεση της ισχύος. Η κυριαρχία είναι η ικανότητα να αποφασίζεις για την κατάσταση εξαίρεσης. Σε αυτά, ίσως, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε πως η ελληνική πολιτεία έχει γίνει εθισμένη στην κανονικότητα σαν μοναχός στον κανόνα του μοναστηριού, βολικά ξεχνώντας πως έξω από το μοναστήρι έχει ξεσπάσει πόλεμος.
Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν έχουμε δίκιο. Το ερώτημα είναι αν το δίκιο μας αντέχει στο πεδίο. Αν μπορούμε να το κάνουμε λόγο επιβολής και όχι απλώς τεκμήριο θυματοποίησης.
Γιατί αν η πραγματικότητα δεν επιβεβαιώνει τους νόμους ή το Σύνταγμα, τότε αυτά δεν αρκούν. Χρειάζεται επικράτεια που να το φιλοξενεί. Πολιτεία που να το ενσαρκώνει. Λαός που να το υπερασπίζεται όχι μόνο ως σύμβολο, αλλά ως εθνική υπογραφή πάνω στον χάρτη.
* μηχανικός λογισμικού με πολυετή πορεία και πλέον φοιτητής Ευρωπαϊκού Πολιτισμού στο ΕΑΠ. Αρθρογραφεί αδιάλειπτα από το 2010, εξερευνώντας τις τομές τεχνολογίας, κοινωνίας, τοπικής αυτοδιοίκησης και Διεθνών Σχέσεων